ΤΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΤΗΣ ΑΘΩΟΤΗΤΑΣ

Κυριακή 7 Φεβρουαρίου 2010. Μετά από σχεδόν ένα μήνα και κάτι ολοκλήρωσα το «Μουσείο της Αθωότητας» του Ορχάν Παμούκ. Δεν ξέρω αν οι συγκυρίες και ο συντονισμός των δυναμικών έφερε στα χέρια μου το ΒΗΜagazino, το κυριακάτικο περιοδικό της εφημερίδας το ΒΗΜΑ, το οποίο φιλοξενεί μια συνέντευξη του Ορχάν Παμούκ με τίτλο «Ο Θησαυρός του Ορχάν», όπου μεταξύ άλλων αναφέρεται και στο Μουσείο της Αθωότητάς του, σαν πραγματικό δημιούργημά του αλλά και σαν το τελευταίο του βιβλίο.

Συνδυάζοντας όλα τα συναισθήματα που αναδύθηκαν διαβάζοντας και την 802η τελευταία σελίδα του βιβλίου παρακινήθηκα για να γράψω αυτή την ανάρτηση. Η τελευταία γεύση που μου έμεινε από το ιδιαίτερο αυτό βιβλίο, ήταν μια γεύση σαν εκείνη που απομένει στα χείλη με την τελευταία κουταλιά ενός γλυκόξινου, σιροπιαστού ανατολίτικου γλυκού. Η συγκίνηση και το βάθος των τελευταίων κεφαλαίων δεν προήλθε τόσο από τα γραφόμενα και τις λέξεις του Ορχάν Παμούκ, όσο από το καταστάλαγμα τόσο αντιφατικών συναισθημάτων, αντίρροπων δυνάμεων θυμού και συμπόνιας, φόβου και έκπληξης που σε ακολουθούν σε όλη τη διάρκεια ανάγνωσης του «Μουσείου της Αθωότητας».

Αν θα μπορούσα να χωρέσω σε μια φράση τι σημαίνει το να διαβάσει κάποιος αυτό το βιβλίο θα ‘λεγα ότι είναι, ένας μακρινός περίπατος κάτω από τη βροχή, στα στενά της Κωνσταντινούπολης, όπου οι εικόνες εναλλάσσονται με τις εποχές, τις δεκαετίας, τις σκέψεις, τα συναισθήματα, τα γεγονότα. Δεν ξέρω αν μπορεί ο κάθε αναγνώστης λογοτεχνίας να αντέξει να διαβάσει αυτό το βιβλίο. Ένιωσα πολλές φορές την επιθυμία να το εγκαταλείψω γιατί δεν άντεχα το βάθος των περιγραφών, τα μακροβούτια στον ψυχισμό των ηρώων, τη λεπτομερειακή διείσδυση στη ζωή τους. Δεν άντεχα να είμαι απλά ένας παρατηρητής και να μην μπορώ να επηρεάσω την εξέλιξη, να αλλάξω τις καταστάσεις, τα γεγονότα, να τα επισπεύσω, να τα προσπεράσω, να τα αγνοήσω! Πόσο με τρόμαζαν άραγε;

Κοιτάζοντας πίσω νιώθω να έχω περιπλανηθεί τόσο αληθινά στις σελίδες και στις αίθουσες του «Μουσείου της Αθωότητας», νιώθω να έχω βιώσει ό,τι και οι ήρωες του βιβλίου αυτού, νιώθω να έχω θυμώσει και να τα έχω βάλει με τη δική μου Φισούν και το δικό μου Κεμάλ μέσα μου, καταλήγοντας να τους κρατώ σφιχτά στην αγκαλιά μου σαν κάτι πολύτιμο που θα υπάρχει πάντα για να μου δείχνει πόσο η ζωή μπορεί να υπάρξει στις μικρές λεπτομέρειες, σε όλα εκείνα που έχουμε μάθει να τα βλέπουμε τόσο λίγα και μικρά, επιθυμώντας πάντα το κάτι περισσότερο, χωρίς να απολαμβάνουμε αυτό που η κάθε στιγμή μπορεί να μας προσφέρει απλόχερα και γενναιόδωρα.

Το Μουσείο της Αθωότητας θα είναι λοιπόν μια πραγματικότητα. Είναι το προσωπικό δημιούργημα του φημισμένου νομπελίστα συγγραφέα Ορχαν Παμούκ, επιθυμία του οποίου ήταν να ανοίξει τις πύλες το μουσείο του, την πρώτη μέρα κυκλοφορίας του βιβλίου του. Τελικά η ολοκλήρωση και η λειτουργία του θα καθυστερήσουν για να συνδιαστούν με το μεγάλο πολιτιστικό γεγονός για την Κωνσταντινούπολη το "Ισταμπούλ: Πολιτιστική πρωτεύουσα της Ευρώπης 2010".

Ήταν ένα συνεχές αίτημά μου όσο διάβαζα αυτό το βιβλίο, αν πράγματι το μουσείο υπάρχει ή είναι απλά ένα λογοτεχνικό σχέδιο του συγγραφέα. Θα υπάρξει λοιπόν, και κατά ένα μεγάλο μέρος του θα παραπέμπει στις περιγραφές του βιβλίου και θα βρίσκεται ακριβώς εκεί, στη λεωφόρο Τζουκούρτζουμα, εκεί που οι ήρωες του βιβλίου έχουν αποτυπώσει τα βαθύτερα συναισθήματά τους, τα βλέμματά τους, τα αγγίγματά τους, τις λέξεις και τις εκφράσεις τους που ήταν αρκετά για να ζήσουν ένα πρωτόγνωρο, ανεκπλήρωτο και οδυνηρό έρωτα!

Είναι πραγματικά ένα βιβλίο για όσους αντέχουν να κάνουν ένα μακροβούτι στις πιο βασανιστικές πτυχές της ανθρώπινης ψυχής, καταλήγοντας να πούνε «Θέλω να ξέρουν όλοι ότι έζησα μια πολύ ευτυχισμένη ζωή».