ΨΥΧΑΝΑΛΥΣΗ ΚΑΙ ΕΓΚΛΗΜΑ - S.H. FOULKES

Αυτό το άρθρο είναι μια συζήτηση για τις ψυχαναλυτικές ιδέες πάνω στο έγκλημα για να αναδείξει τους τρόπους μέσω των οποίων η ψυχανάλυση μπορεί να συμβάλει στην επίλυση προβλημάτων εγκληματικότητας.

Ο Foulkes ήταν εντυπωσιασμένος από τις πράξεις των παραβατών οι οποίες δε ήταν τόσο ασυνείδητες φαντασιώσεις, όσο φαντασιώσεις τις οποίες εκδραμάτιζαν.

Μεταξύ των παραβατών, τους οποίους παρακολούθησε κλινικά, ο Foulkes εντόπισε ένα εντυπωσιακό ποσοστό όπου παρουσίαζαν υπνοβασία, παρορμητική περιπλάνηση, αναστρέψιμη αμνησία για την ταυτότητα και βρέξιμο του κρεβατιού.

Κάποιος θα μπορούσε να πει ότι ο νευρωτικός δρα στα όνειρά του, ενώ ο εγκληματίας ονειρεύεται στις πράξεις του.

ΜΕΡΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΠΑΝΩ ΣΤΗΝ ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΑΠΟ ΨΥΧΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΑΠΟΨΗ

Δεν υπάρχουν οι τύποι ‘εγκληματίας’ και παραβάτης’. Το να σκέφτεται κανείς με αυτούς τους όρους είναι το πρώτο και θεμελιώδες λάθος

Οι εγκληματική παρόρμηση ή η παρόρμηση που τείνει στην παραβίαση του νόμου, είναι μέσα στον καθένα.

Τα τρία στοιχεία, εγκληματίας – κοινωνία – δικαστής, είναι προσωποποιήσεις των τριών στοιχείων μέσα στον καθένα, και ανάλογα μέσα στο κάθε μέρος του τρίου – του Εκείνο, του Εγώ και του Υπερεγώ.

Μέσα στο μυαλό του εγκληματία υπάρχει ένας δικαστής πολύ πιο αυστηρός από τον Mr Justice X, όπου προηγούνται τιμωρίες σύμφωνα με την αρχή του ‘τιμωρείται κάποιος με τον τρόπο που κακοποιήθηκαν τα θύματα του’ για πράξεις οι οποίες δεν έχουν διαπραχθεί, οπότε η πραγματική τιμωρία έρχεται ως ανακούφιση.

Ο κοινός πολίτης – ας πούμε ο ένορκος – στέκεται ανάμεσα σε δύο τάσεις αντίδρασης, του εγκληματία και του δικαστή, με τον ίδιο τρόπο που στέκεται ανάμεσα στον εγκληματία και τον δικαστή εντός του.

Η τιμωρία είναι μια αμφιλεγόμενη αξία, ένας συμβιβασμός, συμβολικά.

Η τιμωρία έχει διπλό πρόσωπο. Ασκείται απευθείας στον παραβάτη αλλά την ίδια στιγμή κατευθύνεται και στα μη – εγκληματικά μέλη της κοινωνίας για να εκφοβίσει και να τα αποτρέψει και επίσης να ικανοποιήσει το αίτημά τους για εκδίκηση.

Ο αναλυτής έρχεται αντιμέτωπος καθημερινά με τις αντι-κοινωνικές δυνάμεις μέσα στους θεραπευόμενούς του. Ο αναλυτής τείνει στο να βλέπει το έγκλημα περισσότερο ως το σύμπτωμα κάποιας ασθένειας ή ως μια δυσλειτουργία της κοινωνίας. Η κοινωνία και όχι ο εγκληματίας είναι αυτή που πρέπει να πρώτα να αντιμετωπιστεί.

Η ανάλυση μπορεί να συγκριθεί με την εφεύρεση του μικροσκοπίου. Φανερώνει στο μικρόκοσμο του κάθε ατόμου τα αποτελέσματα των προβλημάτων που αφορούν όλη την κοινωνία γύρω τους.

Η κοινωνία προς το παρόν ενδιαφέρεται τόσο λίγο για τα άτομα που θα ήταν παράλογο να περιμένουμε να κάνει προσπάθειες και θυσίες στην προσπάθεια να βοηθήσει μερικούς παραβάτες. Και όμως μερικοί από τους εγκληματίες είναι ικανοί να γίνουν ιδιαιτέρως άξια μέλη της κοινωνίας.

Ακόμα όμως και αν μια κοινωνία ενδιαφερόταν για την ευημερία των ατόμων, πρακτικοί λόγοι θα την οδηγούσαν στο να εστιαστεί την ψυχική υγεία κατά την ανατροφή, ως θέμα πρόληψης, παρά ως θεραπεία.

Όσον αφορά την μεταχείριση των παραβατών, το πιο σημαντικό βήμα μπροστά θα ήταν, όλοι οι άνθρωποι που συνδιαλέγονται μαζί τους όπως – δικαστές, δικηγόροι, κοινωνικοί λειτουργοί – να εξοικειωθούν πλήρως με την διανοητική πολυπλοκότητα των παραβατών τόσο καλά όσο με αυτήν που υπάρχει μέσα στο δικό τους μυαλό. Αυτή η πλήρης ανάλυση θα έπρεπε να συμπεριλαμβάνεται στη διδακτέα τους ύλη.

Οι παραβάτες δεν αποτελούν ένα άλλο είδος ανθρώπων και δεν έχουν κάτι κοινό μεταξύ τους εκτός από το ότι οι πράξεις τους είναι ενάντια στο νόμο.

Δεν υπάρχουν εγκληματικές παρορμήσεις ή αλλιώς όλες οι παρορμήσεις είναι από μόνες τους εγκληματικές.

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ- ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ ΤΟΥ S.H. FOULKES "PSYCHOANALYSIS AND CRIME"

ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ : Selected Papers of S.H. Foulkes - Psychoanalysis and Group Analysis