Στη φιλοσοφία των Ελλήνων προσωκρατικών κυριαρχούσε η άποψη ότι ο άνθρωπος αναπτύσσει τα φυσικά του χαρίσματα μόνο μέσα από το συναγωνισμό – και είναι βαθύτατα καχύποπτος για τις προθέσεις οποιουδήποτε παραιτείται από το συναγωνισμό και ισχυρίζεται ότι είναι αλτρουιστής.
2001, Irvin Yalom – “Όταν έκλαψε ο Νίτσε”
Η καταστροφή δεν ήταν, για τον Νίτσε, παρά ένα στάδιο στη διαδικασία της δημιουργίας, αφού, όπως έγραφε, ο νέος εαυτός δεν μπορεί να δημιουργηθεί παρά στις στάχτες του παλιού. Η νιτσεϊκή ιδέα του Υπερανθρώπου αφορά το ξεπέρασμα των περιορισμών του εαυτού, την αξιοποίηση των προσωπικών δυνατοτήτων και την ανάληψη της προσωπικής ευθύνης απέναντι στη ζωή. Ο Υπεράνθρωπος αγαπά τη μοίρα του, την επιλέγει, αγκαλιάζει τα βάσανά του και τα μετατρέπει σε τέχνη και ομορφιά.
2001, Irvin Yalom – “Όταν έκλαψε ο Νίτσε”
Υπάρχουν μόνο δύο επιλογές. Ή θα είσαι ικανή ή δε θα σε νοιάζει.
2000, Michael Cunningham – “Οι ώρες”
Αγαπούσε τα δάση εκείνα, όχι κουκουναριές, όχι πεύκα, όχι έλατα, τα άλλα, που μια φορά το χρόνο τα χάνουν όλα, να τα βλέπει κατακόκκινα, να πιάνει ανεμοστρόβιλος και τα φύλλα να χορεύουν σαν νιφάδες, οι κόκκινοι χιονιάδες της Πίνδου.
2003, Ιωάννα Καρυστιάνη, - “Ο άγιος της μοναξιάς”
Δεν ένιωθε οργή για κανέναν, γιατί αυτό θα σήμαινε ότι πρέπει να αντιδράσει, να παλέψει εναντίον ενός αντιπάλου – και ύστερα να πρέπει να υποστεί απρόβλεπτες συνέπειες, όπως μια εκδίκηση.
Όταν απέκτησε όλα όσα επιθυμούσε στη ζωή, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η ύπαρξη της δεν είχε νόημα, γιατί όλες οι μέρες ήταν ίδιες.
1999, Paulo Coelho- "Η Βερόνικα αποφασίζει να πεθάνει"
Θραύσματα ουρανού γυαλίζουν στις λακκούβες που έχει αφήσει η χτεσινοβραδινή μπόρα ….
2000, Michael Cunningham – “Οι ώρες”
…. ο ατελείωτος μόχθος του διανοούμενου – να χύσει κανείς όλη αυτή τη γνώση στον εγκέφαλό μέσα από το άνοιγμα τριών χιλιοστών στην ίριδα.
Θαυμάσια εικόνα! Ο Σοπενάουερ κι ο Σπινόζα διυλίζονται, συμπυκνώνονται και μεταγγίζονται μέσω της κόρης, κατά μήκος του οπτικού νεύρου κατευθείαν στους ινιακούς λοβούς μας.
2001, Irvin Yalom – “Όταν έκλαψε ο Νίτσε”
Τελικά τα μάτια, δυο μικρά κομματάκια, χωράνε πολλή θέα, τη θέα όλου του κόσμου, τη θέα του παρόντος και του παρελθόντος, τη θέα των προσδοκιών που κι αυτές, πριν πραγματοποιηθούν φτιάχνουν τοπία και θεάματα σαν αληθινά, κι ας χώνουν στην ίδια εικόνα ανάκατες, λίγη παλιά Ουρουγουάη, ένα κυριακάτικο γιουβέτσι στην Αμφιλοχία, δύο διαόλισες συμμαθήτριες της Γ’ Γυμνασίου και κάτι κίτρινα βουνά του Μάη, που όλο δεν προλαβαίνεις να πας κοντά και να τα πιάσεις.
2003, Ιωάννα Καρυστιάνη, - Ο άγιος της μοναξιάς
Στη ζωή της η Βερόνικα είχε προσέξει ότι πάρα πολλοί άνθρωποι που γνώριζε σχολίαζαν τα τρομερά πράγματα που συνέβαιναν σε άλλους σαν να νοιάζονταν πολύ να βοηθήσουν, ενώ στην πραγματικότητα ευχαριστιόνταν με τον πόνο των άλλων, επειδή αυτό τους έκανε να πιστεύουν ότι ήταν ευτυχισμένοι, ότι η ζωή είχε φανεί γενναιόδωρη μαζί τους.
1999, Paulo Coelho- "Η Βερόνικα αποφασίζει να πεθάνει"
Την κυριεύει ένα κύμα συναισθημάτων, ένα αντάριασμα της θάλασσας, που ξεπηδάει απ’ το στήθος της και τη βγάζει στην επιφάνεια, την αφήνει να επιπλέει απαλά, σα να’ ναι ένα πλάσμα της θάλασσας που εξόκειλε στην άμμο, αλλά τώρα το πήρε πάλι το νερό – σα να έχει γυρίσει από μια σφαίρα ασήκωτης βαρύτητας στο πραγματικό μέσο της, στο ρούφηγμα και το φούσκωμα του θαλασσινού νερού, στην αβαρή λαμπρότητα.
2000, Michael Cunningham – “Οι ώρες”
Οι τύψεις ξαναγύρισαν αλλά τις απομάκρυνε και πάλι αποφασιστικά. Γιατί τώρα ένιωθε κάτι που ποτέ δεν το είχε επιτρέψει στον εαυτό της : μίσος.
Μίσος. Κάτι τόσο απτό όσο και οι τοίχοι, τα πιάνα ή οι νοσοκόμες – μπορούσε σχεδόν να αγγίξει την καταστροφική ενέργεια που έβγαινε από το κορμί της. Άφησε το συναίσθημα να έρθει, χωρίς να νοιαστεί αν ήταν καλό ή όχι.
1999, Paulo Coelho- "Η Βερόνικα αποφασίζει να πεθάνει"
Η ελπίδα είναι το έσχατο κακό …… γιατί παρατείνει το βάσανο.
2001, Irvin Yalom – “Όταν έκλαψε ο Νίτσε”
Τις προχωρημένες ώρες όσα θα ήταν ωραίο να μεγαλώνουν μίκραιναν, παραδείγματος χάριν η προσδοκία, κι όσα θα ήταν καλό να μικραίνουν μεγάλωναν, παραδείγματος χάριν ο φόβος.
2003, Ιωάννα Καρυστιάνη, - Ο άγιος της μοναξιάς
Η αποκάλυψη της πηγής κάθε συμπτώματος, με κάποιο τρόπο το εξαφάνιζε.
Φτάνοντας στον προσδιορισμό της πηγής, το σύμπτωμα αναστέλλεται.
2001, Irvin Yalom – “Όταν έκλαψε ο Νίτσε”
Μόλις το πλεονάζον εγκεφαλικό ηλεκτρικό φορτίο που ευθύνεται για τα συμπτώματα, εκφορτιστεί μέσα από τη συναισθηματική κάθαρση, τότε τα συμπτώματα φρονιμεύουν και εξαφανίζονται στα γρήγορα!
2001, Irvin Yalom – “Όταν έκλαψε ο Νίτσε”
Οι άνθρωποι δε μαθαίνουν ποτέ με τα λόγια, πρέπει να ανακαλύπτουν μόνοι τους.
1999, Paulo Coelho- "Η Βερόνικα αποφασίζει να πεθάνει"
"Τι είναι αυτό που κάνει έναν άνθρωπο να μισήσει τον εαυτό του;"
"Ίσως η δειλία. Ή ο αιώνιος φόβος μήπως κάνεις λάθος, μήπως δεν κάνεις αυτό που περιμένουν οι άλλοι.»
1999, Paulo Coelho- "Η Βερόνικα αποφασίζει να πεθάνει"
Παλιότερα πίστευε πως η μονίμως αναμμένη τιβί εμπόδιζε τους ανθρώπους να μιλήσουν, με τον καιρό κατάλαβε ότι τους εμπόδιζε να σφαχτούν, περιχαρακωνόταν ο καθένας στη δική του μοναξιά με άλλοθι ένα ντοκιμαντέρ ή ένα μάτς και η βραδιά κυλούσε όπως - όπως.
2003, Ιωάννα Καρυστιάνη, - "Ο άγιος της μοναξιάς"
Η μεγάλη αυθεντία, οι πολλές σπουδαίες γνώμες και συμπεράσματα καταπιέζουν τις δημιουργικές συνθετικές ικανότητες του ανθρώπου. Γι’ αυτό τον ίδιο λόγο, προτιμώ να διαβάσω ένα θεατρικό έργο πριν δω την παράσταση και οπωσδήποτε πριν διαβάσω τις κριτικές.
2001, Irvin Yalom – “Όταν έκλαψε ο Νίτσε”
Ο Φρόυντ είχε δίκιο : πρέπει να υπάρχει μια δεξαμενή σύνθετων σκέψεων στον εγκέφαλο, πέρα από τη συνείδηση, αλλά σε ετοιμότητα, έτοιμες οποιαδήποτε στιγμή να κληθούν να παρελάσουν στη σκηνή της συνειδητότητας. Και σ’ αυτή τη μη συνειδητή δεξαμενή, δε θα υπάρχουν μόνο σκέψεις, αλλά και συναισθήματα!
Όσο ορθολογιστής κι ελεύθερος διανοητής κι αν ήταν, στο μυαλό του όμως κρύβονταν φωλιές υπερφυσικού τρόμου. Κι όχι πολύ βαθιά : «εφημέρευαν», βρισκόταν δευτερόλεπτα μακριά απ’ την επιφάνεια. Α, να υπήρχε μια λαβίδα να ξεριζώσει αυτές τις φωλιές, σαν τις αμυγδαλές!
2001, Irvin Yalom – “Όταν έκλαψε ο Νίτσε”
«Οι μέρες άρχισαν να φαίνονται ολόιδιες. Και όταν φαίνονται ίδιες, περνούν πιο γρήγορα»
1999, Paulo Coelho- "Η Βερόνικα αποφασίζει να πεθάνει"
«Οι σκέψεις είναι σκιές των συναισθημάτων μας – πάντα πιο σκοτεινές, πιο άδειες και πιο απλές»
«Κανείς δεν πεθαίνει ποτέ από θανατηφόρες αλήθειες στις μέρες μας – υπάρχουν πάρα πολλά αντίδοτα»
«Τι χρειάζεται ένα βιβλίο που δε μας πηγαίνει πέρα απ’ όλα τα βιβλία;»
"Ποια είναι η σφραγίδα της απελευθέρωσης; - Να μην ντρέπεσαι πια μπροστά στον εαυτό σου!"
2001, Irvin Yalom – “Όταν έκλαψε ο Νίτσε”
…..δε νοσταλγούσαν τίποτα, δεν αδημονούσαν για τίποτα, η σχέση τους με το χρόνο ήταν μερικά δεν.
2003, Ιωάννα Καρυστιάνη, - "Ο άγιος της μοναξιάς"
Μίσησε όλα όσα μπορούσε εκείνη τη στιγμή. Τον εαυτό της, τον κόσμο, την καρέκλα μπροστά της, τη χαλασμένη θέρμανση σ’ ένα διάδρομο, τους τέλειους ανθρώπους, τους εγκληματίες. Ως έγκλειστη μπορούσε να νιώθει πράγματα που οι άνθρωποι κρύβουν από τον εαυτό τους – επειδή εκπαιδευόμαστε να αγαπάμε, να είμαστε καλοί δέκτες, να προσπαθούμε να βρούμε διέξοδο, να αποφεύγουμε τη σύγκρουση. Μισούσε τα πάντα, αλλά κυρίως τον τρόπο με τον οποίο είχε ζήσει τη ζωή της – χωρίς ποτέ να ανακαλύψει τις εκατοντάδες άλλες Βερόνικες που υπήρχαν μέσα της και ήταν ενδιαφέρουσες, τρελές, παράξενες, θαρραλέες και ριψοκίνδυνες.
Πως μπορώ να μισώ κάποιον που μου έδωσε μόνο αγάπη; Σκέφτηκε θέλοντας να διορθώσει τα συναισθήματά της. Αλλά ήταν ήδη πολύ αργά, το μίσος ήταν ελεύθερο, είχε ανοίξει τις πύλες της προσωπικής της κόλασης. Μισούσε την αγάπη που της είχε δοθεί, επειδή ήταν μια αγάπη που δε ζητούσε τίποτα σε αντάλλαγμα – πράγμα παράλογο, εξωπραγματικό, αφύσικο.
Η αγάπη που δε ζητούσε αντάλλαγμα κατάφερνε να τη γεμίζει ενοχές και επιθυμία να ανταποκριθεί στις προσδοκίες της, ακόμα και αν αυτό σήμαινε να εγκαταλείψει όλα όσα είχε ονειρευτεί για τον εαυτό της. Ήταν μια αγάπη που για χρόνια προσπάθησε να της κρύψει τις δυσκολίες και τη σήψη του κόσμου – αγνοώντας ότι μια μέρα θα το αντιλαμβανόταν και δε θα είχε άμυνες για να τις αντιμετωπίσει.
1999, Paulo Coelho- "Η Βερόνικα αποφασίζει να πεθάνει"
Δεν είναι η αλήθεια ιερή, ιερή είναι η αναζήτηση της αλήθειας του καθενός μας! Μπορεί να υπάρχει πιο ιερή πράξη από την αυτοαναζήτηση;
«Γίνε αυτό που είσαι» Και πως μπορεί κανείς ν’ ανακαλύψει ποιος είναι και τι είναι χωρίς την αλήθεια;
2001, Irvin Yalom – “Όταν έκλαψε ο Νίτσε”
Δεν προτιμάμε ούτε επιλέγουμε, με τη στενή έννοια, μια πάθηση. Επιλέγουμε όμως την ψυχική πίεση – και η ψυχική πίεση είναι αυτή που επιλέγει την αρρώστια!
2001, Irvin Yalom – “Όταν έκλαψε ο Νίτσε”
Θεωρούσε ότι όλα ήταν ανοησίες, είχε τελικά αποδεχθεί όσα της επέβαλλε η ζωή. Στην εφηβεία θεωρούσε ότι ήταν πολύ νωρίς για να επιλέξει, τώρα που ήταν ενήλικη, είχε πειστεί ότι ήταν πάρα πολύ αργά για να αλλάξει.
Και που είχε ξοδέψει όλη την ενέργεια της μέχρι στιγμής ; Καταβάλλοντας προσπάθειες για να μην αλλάξει τίποτα στη ζωή της. Είχε θυσιάσει πολλές επιθυμίες της, για να συνεχίσουν να την αγαπούν οι γονείς της όπως την αγαπούσαν όταν ήταν παιδί, αν και ήξερε ότι η αληθινή αγάπη μεταβάλλεται με τον καιρό, ωριμάζει και ανακαλύπτει νέους τρόπους έκφρασης.
1999, Paulo Coelho- "Η Βερόνικα αποφασίζει να πεθάνει"
Η τρέλα είναι πάντοτε μια αυστηρά προσωπική υπόθεση, κάθε πόνος είναι μοναδικός, κάθε φόβος ακριβός …..
2003, Ιωάννα Καρυστιάνη, - "Ο άγιος της μοναξιάς"
Όταν γίνει μέσα σου το κλικ της απόγνωσης, οι τρόποι που σου προσφέρονται για να απελπίζεσαι είναι όλο και περισσότεροι.
2003, Ιωάννα Καρυστιάνη, - "Ο άγιος της μοναξιάς"
Εδώ μέσα όλοι μπορούν να λένε αυτό που σκέφτονται, να κάνουν ό,τι τους καπνίσει, χωρίς να δέχονται κανενός είδους κριτική. Στο κάτω - κάτω σε τρελοκομείο βρίσκονται.
Τώρα ζούσε μια εμπειρία που δεν είχε δει ούτε στα όνειρα της : το άσυλο, την τρέλα, το τρελοκομείο. Όπου οι άνθρωποι δεν ντρέπονταν να εξομολογηθούν ότι είναι τρελοί. Όπου κανείς δε διέκοπτε αυτό που του άρεσε, μόνο και μόνο για να κάνει χάρη στους άλλους.
Ζούσε κάτι ενδιαφέρον, διαφορετικό, ανέλπιστο : φαντάσου ένα μέρος όπου οι άνθρωποι παίζουν τους τρελούς για να κάνουν ότι θέλουν.
"Θέλω να περπατήσω μόνη" Στο κάτω - κάτω ήταν και αυτή τρελή και δεν είχε ανάγκη να θέλει να είναι ευχάριστη σε κανέναν.
1999, Paulo Coelho- "Η Βερόνικα αποφασίζει να πεθάνει"
Υπήρχε μια εποχή στη ζωή μας που είμαστε τόσο κοντά, ώστε τίποτα δεν έμοιαζε να εμποδίζει τη φιλία και την αδερφοσύνη μας, και μόνο ένα μικρό γεφυράκι μας χώριζε. Την ώρα που ετοιμαζόσουνα να το πατήσεις, εγώ σε ρώτησα : «Θέλεις να περάσεις το γεφυράκι και να’ ρθεις σε μένα;» - Αμέσως εσύ σταμάτησες να το θέλεις. Κι όταν σε ξαναρώτησα έμεινες σιωπηλός. Από τότε βουνά και χείμαρροι και όλα όσα χωρίζουν κι αποξενώνουν ορθώθηκαν ανάμεσά μας, κι ακόμα κι αν θέλαμε να συναντηθούμε, δεν μπορούσαμε. Αλλά όταν τώρα θυμάσαι εκείνο το μικρό γεφυράκι, χάνεις τα λόγια σου, ξεσπάς σε λυγμούς και απορείς.
Παράξενη ιστορία. Το πρώτο πρόσωπο δεν μπορεί να κάνει το βήμα, γιατί τώρα θα έμοιαζε σαν να υποτάσσεται στο άλλο – απ’ ότι φαίνεται, η εξουσία παρεμβαίνει και εμποδίζει το πλησίασμα.
Αυτό σημαίνει ότι οποιαδήποτε έκφραση θετικών συναισθημάτων μπορεί να ερμηνευτεί ως απόπειρα επιβολής εξουσίας. Ιδιόρρυθμος συλλογισμός : έτσι γίνεται σχεδόν αδύνατο να τον πλησιάσεις.
2001, Irvin Yalom – “Όταν έκλαψε ο Νίτσε”
Για να μην εισβάλλουν στη σκέψη του ανεπιθύμητοι επισκέπτες και την παραβιάζουν μεταμφίεζε τις λέξεις …… και ένιωθε γενναιόδωρος και ουσιαστικός γιατί μερικές καταπονημένες λέξεις που έπλητταν να φέρουν μια έννοια συνεχώς επί χρόνια τον ευγνωμονούσαν για την αλλαγή και κάθονταν στο μυαλό του με τις ώρες, πρόθυμες να λειώσουν, να αδειάσουν, να υπερχειλίσουν, να υπνωθούν και να εξαπατήσουν τους βαριεστημένους χρήστες.
2003, Ιωάννα Καρυστιάνη, - "Ο άγιος της μοναξιάς"
Ο χειμώνας θέλει σύννεφα, η άνοιξη λιβάδια, το καλοκαίρι παραλίες, το φθινόπωρο δάση. Ο Νοέμβριος αλλού ήταν κόκκινος, οι οξιές έπαιρναν φωτιά και σιγόκαιγαν ως το Δεκέμβριο, που τις έσβηνε το χιόνι για να ξαπλώσει άνετα στους δύο επόμενους δικούς του μήνες.
2003, Ιωάννα Καρυστιάνη, - "Ο άγιος της μοναξιάς"
2001, Irvin Yalom – “Όταν έκλαψε ο Νίτσε”
Η καταστροφή δεν ήταν, για τον Νίτσε, παρά ένα στάδιο στη διαδικασία της δημιουργίας, αφού, όπως έγραφε, ο νέος εαυτός δεν μπορεί να δημιουργηθεί παρά στις στάχτες του παλιού. Η νιτσεϊκή ιδέα του Υπερανθρώπου αφορά το ξεπέρασμα των περιορισμών του εαυτού, την αξιοποίηση των προσωπικών δυνατοτήτων και την ανάληψη της προσωπικής ευθύνης απέναντι στη ζωή. Ο Υπεράνθρωπος αγαπά τη μοίρα του, την επιλέγει, αγκαλιάζει τα βάσανά του και τα μετατρέπει σε τέχνη και ομορφιά.
2001, Irvin Yalom – “Όταν έκλαψε ο Νίτσε”
Υπάρχουν μόνο δύο επιλογές. Ή θα είσαι ικανή ή δε θα σε νοιάζει.
2000, Michael Cunningham – “Οι ώρες”
Αγαπούσε τα δάση εκείνα, όχι κουκουναριές, όχι πεύκα, όχι έλατα, τα άλλα, που μια φορά το χρόνο τα χάνουν όλα, να τα βλέπει κατακόκκινα, να πιάνει ανεμοστρόβιλος και τα φύλλα να χορεύουν σαν νιφάδες, οι κόκκινοι χιονιάδες της Πίνδου.
2003, Ιωάννα Καρυστιάνη, - “Ο άγιος της μοναξιάς”
Δεν ένιωθε οργή για κανέναν, γιατί αυτό θα σήμαινε ότι πρέπει να αντιδράσει, να παλέψει εναντίον ενός αντιπάλου – και ύστερα να πρέπει να υποστεί απρόβλεπτες συνέπειες, όπως μια εκδίκηση.
Όταν απέκτησε όλα όσα επιθυμούσε στη ζωή, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η ύπαρξη της δεν είχε νόημα, γιατί όλες οι μέρες ήταν ίδιες.
1999, Paulo Coelho- "Η Βερόνικα αποφασίζει να πεθάνει"
Θραύσματα ουρανού γυαλίζουν στις λακκούβες που έχει αφήσει η χτεσινοβραδινή μπόρα ….
2000, Michael Cunningham – “Οι ώρες”
…. ο ατελείωτος μόχθος του διανοούμενου – να χύσει κανείς όλη αυτή τη γνώση στον εγκέφαλό μέσα από το άνοιγμα τριών χιλιοστών στην ίριδα.
Θαυμάσια εικόνα! Ο Σοπενάουερ κι ο Σπινόζα διυλίζονται, συμπυκνώνονται και μεταγγίζονται μέσω της κόρης, κατά μήκος του οπτικού νεύρου κατευθείαν στους ινιακούς λοβούς μας.
2001, Irvin Yalom – “Όταν έκλαψε ο Νίτσε”
Τελικά τα μάτια, δυο μικρά κομματάκια, χωράνε πολλή θέα, τη θέα όλου του κόσμου, τη θέα του παρόντος και του παρελθόντος, τη θέα των προσδοκιών που κι αυτές, πριν πραγματοποιηθούν φτιάχνουν τοπία και θεάματα σαν αληθινά, κι ας χώνουν στην ίδια εικόνα ανάκατες, λίγη παλιά Ουρουγουάη, ένα κυριακάτικο γιουβέτσι στην Αμφιλοχία, δύο διαόλισες συμμαθήτριες της Γ’ Γυμνασίου και κάτι κίτρινα βουνά του Μάη, που όλο δεν προλαβαίνεις να πας κοντά και να τα πιάσεις.
2003, Ιωάννα Καρυστιάνη, - Ο άγιος της μοναξιάς
Στη ζωή της η Βερόνικα είχε προσέξει ότι πάρα πολλοί άνθρωποι που γνώριζε σχολίαζαν τα τρομερά πράγματα που συνέβαιναν σε άλλους σαν να νοιάζονταν πολύ να βοηθήσουν, ενώ στην πραγματικότητα ευχαριστιόνταν με τον πόνο των άλλων, επειδή αυτό τους έκανε να πιστεύουν ότι ήταν ευτυχισμένοι, ότι η ζωή είχε φανεί γενναιόδωρη μαζί τους.
1999, Paulo Coelho- "Η Βερόνικα αποφασίζει να πεθάνει"
Την κυριεύει ένα κύμα συναισθημάτων, ένα αντάριασμα της θάλασσας, που ξεπηδάει απ’ το στήθος της και τη βγάζει στην επιφάνεια, την αφήνει να επιπλέει απαλά, σα να’ ναι ένα πλάσμα της θάλασσας που εξόκειλε στην άμμο, αλλά τώρα το πήρε πάλι το νερό – σα να έχει γυρίσει από μια σφαίρα ασήκωτης βαρύτητας στο πραγματικό μέσο της, στο ρούφηγμα και το φούσκωμα του θαλασσινού νερού, στην αβαρή λαμπρότητα.
2000, Michael Cunningham – “Οι ώρες”
Οι τύψεις ξαναγύρισαν αλλά τις απομάκρυνε και πάλι αποφασιστικά. Γιατί τώρα ένιωθε κάτι που ποτέ δεν το είχε επιτρέψει στον εαυτό της : μίσος.
Μίσος. Κάτι τόσο απτό όσο και οι τοίχοι, τα πιάνα ή οι νοσοκόμες – μπορούσε σχεδόν να αγγίξει την καταστροφική ενέργεια που έβγαινε από το κορμί της. Άφησε το συναίσθημα να έρθει, χωρίς να νοιαστεί αν ήταν καλό ή όχι.
1999, Paulo Coelho- "Η Βερόνικα αποφασίζει να πεθάνει"
Η ελπίδα είναι το έσχατο κακό …… γιατί παρατείνει το βάσανο.
2001, Irvin Yalom – “Όταν έκλαψε ο Νίτσε”
Τις προχωρημένες ώρες όσα θα ήταν ωραίο να μεγαλώνουν μίκραιναν, παραδείγματος χάριν η προσδοκία, κι όσα θα ήταν καλό να μικραίνουν μεγάλωναν, παραδείγματος χάριν ο φόβος.
2003, Ιωάννα Καρυστιάνη, - Ο άγιος της μοναξιάς
Η αποκάλυψη της πηγής κάθε συμπτώματος, με κάποιο τρόπο το εξαφάνιζε.
Φτάνοντας στον προσδιορισμό της πηγής, το σύμπτωμα αναστέλλεται.
2001, Irvin Yalom – “Όταν έκλαψε ο Νίτσε”
Μόλις το πλεονάζον εγκεφαλικό ηλεκτρικό φορτίο που ευθύνεται για τα συμπτώματα, εκφορτιστεί μέσα από τη συναισθηματική κάθαρση, τότε τα συμπτώματα φρονιμεύουν και εξαφανίζονται στα γρήγορα!
2001, Irvin Yalom – “Όταν έκλαψε ο Νίτσε”
Οι άνθρωποι δε μαθαίνουν ποτέ με τα λόγια, πρέπει να ανακαλύπτουν μόνοι τους.
1999, Paulo Coelho- "Η Βερόνικα αποφασίζει να πεθάνει"
"Τι είναι αυτό που κάνει έναν άνθρωπο να μισήσει τον εαυτό του;"
"Ίσως η δειλία. Ή ο αιώνιος φόβος μήπως κάνεις λάθος, μήπως δεν κάνεις αυτό που περιμένουν οι άλλοι.»
1999, Paulo Coelho- "Η Βερόνικα αποφασίζει να πεθάνει"
Παλιότερα πίστευε πως η μονίμως αναμμένη τιβί εμπόδιζε τους ανθρώπους να μιλήσουν, με τον καιρό κατάλαβε ότι τους εμπόδιζε να σφαχτούν, περιχαρακωνόταν ο καθένας στη δική του μοναξιά με άλλοθι ένα ντοκιμαντέρ ή ένα μάτς και η βραδιά κυλούσε όπως - όπως.
2003, Ιωάννα Καρυστιάνη, - "Ο άγιος της μοναξιάς"
Η μεγάλη αυθεντία, οι πολλές σπουδαίες γνώμες και συμπεράσματα καταπιέζουν τις δημιουργικές συνθετικές ικανότητες του ανθρώπου. Γι’ αυτό τον ίδιο λόγο, προτιμώ να διαβάσω ένα θεατρικό έργο πριν δω την παράσταση και οπωσδήποτε πριν διαβάσω τις κριτικές.
2001, Irvin Yalom – “Όταν έκλαψε ο Νίτσε”
Ο Φρόυντ είχε δίκιο : πρέπει να υπάρχει μια δεξαμενή σύνθετων σκέψεων στον εγκέφαλο, πέρα από τη συνείδηση, αλλά σε ετοιμότητα, έτοιμες οποιαδήποτε στιγμή να κληθούν να παρελάσουν στη σκηνή της συνειδητότητας. Και σ’ αυτή τη μη συνειδητή δεξαμενή, δε θα υπάρχουν μόνο σκέψεις, αλλά και συναισθήματα!
Όσο ορθολογιστής κι ελεύθερος διανοητής κι αν ήταν, στο μυαλό του όμως κρύβονταν φωλιές υπερφυσικού τρόμου. Κι όχι πολύ βαθιά : «εφημέρευαν», βρισκόταν δευτερόλεπτα μακριά απ’ την επιφάνεια. Α, να υπήρχε μια λαβίδα να ξεριζώσει αυτές τις φωλιές, σαν τις αμυγδαλές!
2001, Irvin Yalom – “Όταν έκλαψε ο Νίτσε”
«Οι μέρες άρχισαν να φαίνονται ολόιδιες. Και όταν φαίνονται ίδιες, περνούν πιο γρήγορα»
1999, Paulo Coelho- "Η Βερόνικα αποφασίζει να πεθάνει"
«Οι σκέψεις είναι σκιές των συναισθημάτων μας – πάντα πιο σκοτεινές, πιο άδειες και πιο απλές»
«Κανείς δεν πεθαίνει ποτέ από θανατηφόρες αλήθειες στις μέρες μας – υπάρχουν πάρα πολλά αντίδοτα»
«Τι χρειάζεται ένα βιβλίο που δε μας πηγαίνει πέρα απ’ όλα τα βιβλία;»
"Ποια είναι η σφραγίδα της απελευθέρωσης; - Να μην ντρέπεσαι πια μπροστά στον εαυτό σου!"
2001, Irvin Yalom – “Όταν έκλαψε ο Νίτσε”
…..δε νοσταλγούσαν τίποτα, δεν αδημονούσαν για τίποτα, η σχέση τους με το χρόνο ήταν μερικά δεν.
2003, Ιωάννα Καρυστιάνη, - "Ο άγιος της μοναξιάς"
Μίσησε όλα όσα μπορούσε εκείνη τη στιγμή. Τον εαυτό της, τον κόσμο, την καρέκλα μπροστά της, τη χαλασμένη θέρμανση σ’ ένα διάδρομο, τους τέλειους ανθρώπους, τους εγκληματίες. Ως έγκλειστη μπορούσε να νιώθει πράγματα που οι άνθρωποι κρύβουν από τον εαυτό τους – επειδή εκπαιδευόμαστε να αγαπάμε, να είμαστε καλοί δέκτες, να προσπαθούμε να βρούμε διέξοδο, να αποφεύγουμε τη σύγκρουση. Μισούσε τα πάντα, αλλά κυρίως τον τρόπο με τον οποίο είχε ζήσει τη ζωή της – χωρίς ποτέ να ανακαλύψει τις εκατοντάδες άλλες Βερόνικες που υπήρχαν μέσα της και ήταν ενδιαφέρουσες, τρελές, παράξενες, θαρραλέες και ριψοκίνδυνες.
Πως μπορώ να μισώ κάποιον που μου έδωσε μόνο αγάπη; Σκέφτηκε θέλοντας να διορθώσει τα συναισθήματά της. Αλλά ήταν ήδη πολύ αργά, το μίσος ήταν ελεύθερο, είχε ανοίξει τις πύλες της προσωπικής της κόλασης. Μισούσε την αγάπη που της είχε δοθεί, επειδή ήταν μια αγάπη που δε ζητούσε τίποτα σε αντάλλαγμα – πράγμα παράλογο, εξωπραγματικό, αφύσικο.
Η αγάπη που δε ζητούσε αντάλλαγμα κατάφερνε να τη γεμίζει ενοχές και επιθυμία να ανταποκριθεί στις προσδοκίες της, ακόμα και αν αυτό σήμαινε να εγκαταλείψει όλα όσα είχε ονειρευτεί για τον εαυτό της. Ήταν μια αγάπη που για χρόνια προσπάθησε να της κρύψει τις δυσκολίες και τη σήψη του κόσμου – αγνοώντας ότι μια μέρα θα το αντιλαμβανόταν και δε θα είχε άμυνες για να τις αντιμετωπίσει.
1999, Paulo Coelho- "Η Βερόνικα αποφασίζει να πεθάνει"
Δεν είναι η αλήθεια ιερή, ιερή είναι η αναζήτηση της αλήθειας του καθενός μας! Μπορεί να υπάρχει πιο ιερή πράξη από την αυτοαναζήτηση;
«Γίνε αυτό που είσαι» Και πως μπορεί κανείς ν’ ανακαλύψει ποιος είναι και τι είναι χωρίς την αλήθεια;
2001, Irvin Yalom – “Όταν έκλαψε ο Νίτσε”
Δεν προτιμάμε ούτε επιλέγουμε, με τη στενή έννοια, μια πάθηση. Επιλέγουμε όμως την ψυχική πίεση – και η ψυχική πίεση είναι αυτή που επιλέγει την αρρώστια!
2001, Irvin Yalom – “Όταν έκλαψε ο Νίτσε”
Θεωρούσε ότι όλα ήταν ανοησίες, είχε τελικά αποδεχθεί όσα της επέβαλλε η ζωή. Στην εφηβεία θεωρούσε ότι ήταν πολύ νωρίς για να επιλέξει, τώρα που ήταν ενήλικη, είχε πειστεί ότι ήταν πάρα πολύ αργά για να αλλάξει.
Και που είχε ξοδέψει όλη την ενέργεια της μέχρι στιγμής ; Καταβάλλοντας προσπάθειες για να μην αλλάξει τίποτα στη ζωή της. Είχε θυσιάσει πολλές επιθυμίες της, για να συνεχίσουν να την αγαπούν οι γονείς της όπως την αγαπούσαν όταν ήταν παιδί, αν και ήξερε ότι η αληθινή αγάπη μεταβάλλεται με τον καιρό, ωριμάζει και ανακαλύπτει νέους τρόπους έκφρασης.
1999, Paulo Coelho- "Η Βερόνικα αποφασίζει να πεθάνει"
Η τρέλα είναι πάντοτε μια αυστηρά προσωπική υπόθεση, κάθε πόνος είναι μοναδικός, κάθε φόβος ακριβός …..
2003, Ιωάννα Καρυστιάνη, - "Ο άγιος της μοναξιάς"
Όταν γίνει μέσα σου το κλικ της απόγνωσης, οι τρόποι που σου προσφέρονται για να απελπίζεσαι είναι όλο και περισσότεροι.
2003, Ιωάννα Καρυστιάνη, - "Ο άγιος της μοναξιάς"
Εδώ μέσα όλοι μπορούν να λένε αυτό που σκέφτονται, να κάνουν ό,τι τους καπνίσει, χωρίς να δέχονται κανενός είδους κριτική. Στο κάτω - κάτω σε τρελοκομείο βρίσκονται.
Τώρα ζούσε μια εμπειρία που δεν είχε δει ούτε στα όνειρα της : το άσυλο, την τρέλα, το τρελοκομείο. Όπου οι άνθρωποι δεν ντρέπονταν να εξομολογηθούν ότι είναι τρελοί. Όπου κανείς δε διέκοπτε αυτό που του άρεσε, μόνο και μόνο για να κάνει χάρη στους άλλους.
Ζούσε κάτι ενδιαφέρον, διαφορετικό, ανέλπιστο : φαντάσου ένα μέρος όπου οι άνθρωποι παίζουν τους τρελούς για να κάνουν ότι θέλουν.
"Θέλω να περπατήσω μόνη" Στο κάτω - κάτω ήταν και αυτή τρελή και δεν είχε ανάγκη να θέλει να είναι ευχάριστη σε κανέναν.
1999, Paulo Coelho- "Η Βερόνικα αποφασίζει να πεθάνει"
Υπήρχε μια εποχή στη ζωή μας που είμαστε τόσο κοντά, ώστε τίποτα δεν έμοιαζε να εμποδίζει τη φιλία και την αδερφοσύνη μας, και μόνο ένα μικρό γεφυράκι μας χώριζε. Την ώρα που ετοιμαζόσουνα να το πατήσεις, εγώ σε ρώτησα : «Θέλεις να περάσεις το γεφυράκι και να’ ρθεις σε μένα;» - Αμέσως εσύ σταμάτησες να το θέλεις. Κι όταν σε ξαναρώτησα έμεινες σιωπηλός. Από τότε βουνά και χείμαρροι και όλα όσα χωρίζουν κι αποξενώνουν ορθώθηκαν ανάμεσά μας, κι ακόμα κι αν θέλαμε να συναντηθούμε, δεν μπορούσαμε. Αλλά όταν τώρα θυμάσαι εκείνο το μικρό γεφυράκι, χάνεις τα λόγια σου, ξεσπάς σε λυγμούς και απορείς.
Παράξενη ιστορία. Το πρώτο πρόσωπο δεν μπορεί να κάνει το βήμα, γιατί τώρα θα έμοιαζε σαν να υποτάσσεται στο άλλο – απ’ ότι φαίνεται, η εξουσία παρεμβαίνει και εμποδίζει το πλησίασμα.
Αυτό σημαίνει ότι οποιαδήποτε έκφραση θετικών συναισθημάτων μπορεί να ερμηνευτεί ως απόπειρα επιβολής εξουσίας. Ιδιόρρυθμος συλλογισμός : έτσι γίνεται σχεδόν αδύνατο να τον πλησιάσεις.
2001, Irvin Yalom – “Όταν έκλαψε ο Νίτσε”
Για να μην εισβάλλουν στη σκέψη του ανεπιθύμητοι επισκέπτες και την παραβιάζουν μεταμφίεζε τις λέξεις …… και ένιωθε γενναιόδωρος και ουσιαστικός γιατί μερικές καταπονημένες λέξεις που έπλητταν να φέρουν μια έννοια συνεχώς επί χρόνια τον ευγνωμονούσαν για την αλλαγή και κάθονταν στο μυαλό του με τις ώρες, πρόθυμες να λειώσουν, να αδειάσουν, να υπερχειλίσουν, να υπνωθούν και να εξαπατήσουν τους βαριεστημένους χρήστες.
2003, Ιωάννα Καρυστιάνη, - "Ο άγιος της μοναξιάς"
Ο χειμώνας θέλει σύννεφα, η άνοιξη λιβάδια, το καλοκαίρι παραλίες, το φθινόπωρο δάση. Ο Νοέμβριος αλλού ήταν κόκκινος, οι οξιές έπαιρναν φωτιά και σιγόκαιγαν ως το Δεκέμβριο, που τις έσβηνε το χιόνι για να ξαπλώσει άνετα στους δύο επόμενους δικούς του μήνες.
2003, Ιωάννα Καρυστιάνη, - "Ο άγιος της μοναξιάς"
