Τρίτη 22 Νοεμβρίου 2011

ΜΙΚΡΗ ΟΜΑΔΑ ΕΜΠΕΙΡΙΑΣ – ΑΥΤΟΓΝΩΣΙΑΣ ΑΝΑΛΥΤΙΚΟΥ ΤΥΠΟΥ

Αν ακούσουμε μια ορχήστρα να παίζει ένα μουσικό κομμάτι, όλοι οι μεμονωμένοι ήχοι παράγονται από διαφορετικά μουσικά όργανα. Κι όμως αυτό που ακούμε είναι η ορχήστρα να παίζει μουσική.


Η ανάγκη του ανθρώπου να έχει σχέσεις είναι επιτακτική, αφού αυτή είναι η επιδίωξή του από την αρχή που γεννιέται και από αυτό εξαρτάται η επιβίωσή του. Αυτές οι σχέσεις είναι οι «εμπεριέχουσες», είναι ο καθρέφτης του ανθρώπου και είναι απαραίτητες για την ψυχική του ισορροπία.


Το παράδοξο της ατομικής προέλευσης είναι ότι είναι πάντοτε συλλογική.

Η αίσθηση του εαυτού γεννιέται πάντα μέσα σε ένα κοινωνικό πλαίσιο και μεγαλώνει στις διαπροσωπικές σχέσεις.


Η ομάδα στην ομαδική ανάλυση και με την ομαδικοαναλυτική φιλοσοφία, που έχει ως βάση την θεωρία του Foulkes, πηγαίνει πέρα από τη δυαδική σχέση και συνιστά ένα υπερβατικό μοντέλο. Ο νους δεν υπάρχει εξατομικευμένα αλλά έρχεται στην επιφάνεια μέσα από το διάλογο, ο οποίος αναπτύσσεται μεταξύ των ανθρώπων, στην ομαδική matrix, μέσα στην οποία το άτομο είναι ένα κομβικό στοιχείο.


Η λέξη matrix προέρχεται από τα λατινικά που αρχικά σήμαινε ένα ζώο που ήταν έγκυος ή ένα θηλυκό ζώο. Αργότερα σήμαινε μήτρα. Η matrix ήταν ένα μέρος όπου συνέβαινε η δημιουργία. Ιδιότητές της είναι : θηλυκή και μητρική, περιλαμβάνει ένα βάθος και μια ουσία που γεμίζει τα κενά, μπορεί να είναι η μήτρα στα όποια στοιχεία διαμορφώνονται, δημιουργούνται, περιέχονται ή εξαρτώνται.


Η μικρή ομάδα Εμπειρίας – Αυτογνωσίας Αναλυτικού Τύπου είναι ομάδα που δεν απαιτεί να υπάρχει κίνητρο από τα μέλη που την αποτελούν. Δεν είναι άμεσα θεραπευτική και αφορά κυρίως την ευαισθητοποίηση και ενδεχομένως την απόκτηση κινήτρου για περαιτέρω θεραπεία.

Προέχει η έκφραση συναισθήματος, η ελεύθερη ρέουσα συζήτηση χωρίς θέμα και σκοπό, η σύζευξη των αντιθέσεων, η επεξεργασία των σχέσεων

μέσα σε ένα ομαδικοαναλυτικό πλαίσιο.


Η ανάλυση, που εμπεριέχεται στη διαδικασία της ομάδας, πραγματοποιείται μέσα στην ομάδα, από την ομάδα, μέσω της ομάδας, συμπεριλαμβανομένου του ομαδικού αναλυτή, που διατίθεται για το κάθε μέλος, για την ομάδα ως όλον καθώς και για την κοινωνική ανάλυση – καθρέφτισμα της εξωδομής και της φαινομενολογίας της ομάδας.


Η ομάδα ως όλον βρίσκεται στο κέντρο της προσοχής, υπάρχει ελευθερία έκφρασης όλων, επικέντρωση στο «εδώ και τώρα», έμφαση στις συμφωνίες και διαφωνίες, ενθάρρυνση της ενεργού συμμετοχής των μελών.


Τα μέλη μπορεί να επιτύχουν διορθωτική συναισθηματική εμπειρία, συναισθηματική έκφραση και εκφόρτιση, μεγαλύτερου βαθμού συνειδητοποίηση πρώην ασυνείδητων δυνάμεων, ενδοψυχική διεργασία, διερεύνηση του ατομικού και ομαδικού εαυτού.


Η ομάδα εμπειρίας - αυτογνωσίας έχει συντονιστή ή συντονιστές οπότε έχει όρια και πλαίσιο. Ο συντονιστής = συν + τονίζει = περιμένει τους τόνους των άλλων για να τους συντονίσει, δεν βγάζει εκείνος τον πρώτο τόνο. Ο συντονιστής διαθέτει την ομαδικοαναλυτική κουλτούρα.


Το περιεχόμενο του λόγου είναι η αφορμή για να δοθεί σημασία στα φαινόμενα που αναδύονται και στην ίδια τη διαδικασία μέσα από την οποία εμφανίζεται η ιδιαιτερότητα του κάθε μέλους και η δυναμική της ομάδας – μήτρας.


Οι ομάδες Εμπειρίας – Αυτογνωσίας διαρκούν περίπου 8 μήνες ή περίπου 32 συναντήσεις. Οι συναντήσεις πραγματοποιούνται μία φορά την εβδομάδα και διαρκούν μιάμιση ώρα.

Στην σύνθεση της ομάδας επιδιώκεται η ανομοιογένεια των μελών ως προς την ηλικία, το φύλο, τα ενδιαφέροντα, την οικογενειακή κατάσταση, το επάγγελμα.


Μέσα από τη λειτουργία της ομάδας εμπειρίας – αυτογνωσίας εμφυσείται μια ομαδικοαναλυτική στάση ζωής, ενδυναμώνοντας τον ομαδικό εαυτό στον προστατευόμενο χώρο της ομάδας, οπότε βγαίνοντας έξω να μπορεί το κάθε μέλος να αναμετρηθεί με όλα αυτά τα δυναμικά που εμπλέκονται συνεχώς με τη ζωή μας.





Πηγές :

1) «Ομαδική Ανάλυση και Εξελίξεις», Β. Μενούτης, Ελληνική Εταιρεία Ομαδικής Ανάλυσης και Ψυχοθεραπείας

2) «Ατομικός και Ομαδικός Εαυτός», Παρουσίαση στην Ελληνική Εταιρεία Ομαδικής Ανάλυσης και Ψυχοθεραπείας

3) «Η σημασία της άποψης του Foulkes για την Matrix», Παρουσίαση στην Ελληνική Εταιρεία Ομαδικής Ανάλυσης και Ψυχοθεραπείας

4) Εισαγωγικό Σεμινάριο του Κύκλου Σεμιναρίων – Εργαστηρίων, στη Ζώνη Αναπτυξιακή – Θεραπευτική – Συμβουλευτική, στον Τομέα Αναπτυξιακών Θεραπευτών Συμβούλων.

5) «Ομαδική Ανάλυση», http://www.hagap.gr/


Οι φωτογραφίες είναι από :

http://www.igas.ie/site/about-group-analysis/

http://iogap.org/main/

http://www.instituteforcouplescounseling.com/GroupTherapy.htm

Παρασκευή 18 Νοεμβρίου 2011

"Μίλα"


«Είπες : «Να μάθω να κατανοώ αυτό που προβάλει ως ακατανόητο»

Ένα μπερδεμένο κουβάρι ήτανε κι άρχισες να το ξετυλίγεις. Κόμποι, χιλιάδες κόμποι και στρώματα σκόνης από τα παλιά. Ξετυλίγεις. Να συναντήσεις τι; Εκεί, στο βάθος, στον πάτο του πηγαδιού να δεις καθαρό ένα πρόσωπο.

«Εδώ είναι το μυστικό», είπε. Δεν έδειχνε το σώμα, τα χέρια ή το λαιμό της. Το στόμα της μόνο έδειχνε. «Εδώ στα λόγια και στις αναμνήσεις, εδώ είναι το μυστικό», είπε.

«Δείτε πόσο υποφέρω», λένε. «Απολαύστε με μέσα στην υπεροχή του πόνου μου», λένε.


Όταν εγώ υποφέρω είναι μόνο για μένα. Ο πόνος είναι μια ιδιωτική υπόθεση.
Τις είδα να κάνουν πολλά. Όλα μέσα στο θόρυβο. Πως εγώ να τις κατανοήσω, εγώ που λογαριάζω το καθετί. Που μετρώ τα λόγια και τις σκέψεις. Μόνη δίχως θεατές. Μόνη μέσα στη σιωπή»

«Μίλα» της λέει. Κι εκείνη μιλά και θυμάται πράγματα και, καθώς θυμάται και καθώς μιλά, κάτι σα μαγικό συμβαίνει και η “αρρώστια” για λίγο φεύγει και οι πόνοι για λίγο φεύγουν και ο βήχας και οι πονοκέφαλοι απομακρύνονται.
Συναισθήματα, που για χρόνια μέναν καταχωνιασμένα στο σκοτάδι και στη σιωπή, βγαίνουν στο φως. Θυμάται. Για πρώτη φορά θυμάται. Είναι πέντε χρόνων (…) σιχαίνεται και οργίζεται. Όμως σιωπά. Δε λέει τίποτα. Η οργή καταχωνιάζεται. Έπειτα από χρόνια, (…) για πρώτη φορά θα μιλήσει και θα εκφράσει το θυμό που έκρυψε.



Ναι! Ο θυμός πρέπει να απελευθερώνεται, το ίδιο και η οργή. Όμως τι γίνεται με τη λύπη, με τη χαμηλόφωνη και ήπια λύπη; Αν οργιζόμουν, ίσως ήμουνα λιγότερο θλιμμένη.
Από υπολείμματα αναμνήσεων πάσχει (…). Ο λόγος, ένα γιατρικό. Απολυμαίνει με το λόγο τις πληγές του σώματος. Μιλώντας έρχεται η κάθαρση. Η πλύση, η απολύμανση, η λύτρωση.

Έμεινα σιωπηλή. Δεν είπα τίποτα. Όμως, άλλο από τη γλώσσα δεν έχω για να βρω το υποκατάστατο της πράξης, άλλο από τη μιλιά δεν έχω για να αποδεσμεύσω το συναίσθημα. Γιατί λοιπόν, γιατί μένω βουβή; Ποιος θα μου πει γιατί δε μιλώ; Ποιος θα μου πει γιατί δε σου φανερώνω όλα όσα μέσα μου συμβαίνουν;



Η σιωπή με βαραίνει. Υγιής, και μέσα στη σιωπή νοσώ. Νοσταλγώ εκείνον που θα σκύψει πάνω μου να μου πει : «Μίλα»



Οι λέξεις! Οι λέξεις που βάζουν τάξη στο χάος.



Εκείνος ακούει τα όνειρα και τις λησμονημένες σκηνές. Ακούει οτιδήποτε χωρίς αναστολές περνά από το μυαλό της. Όσο κι αν αυτό θα είναι επώδυνο, παράλογο ή ασήμαντο.





Η κάθαρση παραχωρεί τη θέση της στην ψυχανάλυση






Αποσπάσματα από το βιβλίο "Εγώ, η Μάρθα Φρόυντ" της Φωτεινής Τσαλίκογλου - 2000 - Εκδόσεις Καστανιώτη.

Οι εικόνες είναι από :
sfpe.wordpress.com/.../page/4/
radiocaptain.blogspot.com/
www.talkingtherapy.eu/index.php?pageid=11&lang=gr