Με τι κριτήρια ψηφίζουμε; Βρισκόμαστε ακόμα στις διαδικασίες εκλογών και προετοιμαζόμαστε για τη δεύτερη Κυριακή – Β’ γύρο των εκλογών.
Για άλλη μια φορά στο ζάπινγκ το καναλιών, σαν να μη πέρασε μια μέρα, οι ερωτώντες στους δρόμους λένε «εμείς φταίμε» , « εμείς ψηφίζουμε αυτό που μας αξίζει» , «όλοι είναι ανίκανοι».
Και ακόμα έχουμε εκλογές, μόλις βγήκαμε από τα εκλογικά κέντρα!
Τι μπορεί να συμβαίνει; Σε τι αντιφάσεις πέφτουμε και την ίδια στιγμή που ψηφίζουμε, παραδεχόμαστε ότι ήδη έχουμε κάνει λάθος! Τι σημαίνει να αμφισβητούμε τις ίδιες τις επιλογές μας!
Σε μια πρώτη διερεύνηση και μια μερική αναλυτική ματιά στις εξελίξεις των ημερών και στις εκλογικές διαδικασίες εντοπίζεται ένα θέμα κριτηρίων τα οποία ο καθένας από μας χρησιμοποιεί, ασυνείδητα τις περισσότερες φορές, συγκεχυμένα και αρκετά χαοτικά.
Τα κομματικά και συγγενικά κριτήρια έρχονται πρώτα σε μια λίστα συνειδητών και λογικών κριτηρίων, που οι περισσότεροι επικαλούνται. Με ό,τι προαναφέρθηκε, εκ του αποτελέσματος, δεν είναι αξιόπιστα, αφήνουν αμφιβολίες και το ουσιαστικότερο, δεν ικανοποιούν τους ψηφοφόρους, που θα έπρεπε να είναι τουλάχιστον ευχαριστημένοι από τη δική τους ψήφο, με την προϋπόθεση ότι επέλεξαν ελεύθερα και συνειδητά να οδηγηθούν οι ίδιοι στην κάλπη.
Το ζήτημα προς διερεύνηση είναι τα κριτήρια επιλογής - ψήφου των εκπροσώπων και κατ’ επέκταση των συνδυασμών που αυτοί εκπροσωπούν. Θα μπορούσε να υποστηριχθεί ότι πριν την οποιαδήποτε ψηφοφορία εκπροσώπων θα έπρεπε να προηγηθεί ένα είδος «ψηφοφορίας» κριτηρίων! Από τις κοινωνικές ομάδες που καλούνται να συμμετέχουν σε μια εκλογική διαδικασία θα ήταν εξαιρετικά δημιουργικό και επιτυχημένο, για την επόμενη φάση – της εκλογικής διαδικασίας, να επιλέγονται, με δημοκρατικές διαδικασίες, τα κριτήρια που θα πρέπει να πληρούν οι υποψήφιοι.
Οι «αρχηγοί» των ψηφοδελτίων πράγματι διαθέτουν μια κριτική σκέψη και διαθέτουν μια λίστα προτεραιοτήτων, τόσο ως προς τα πρόσωπα με τα οποία θα ήθελαν να συνεργαστούν, όσο και ως προς τα προσόντα τους σε επίπεδο «ρόλου» που θα μπορούσαν να παίξουν, μέσα στο πλαίσιο που καλούνται να εκλεγούν (αυτοδιοίκηση, περιφέρεια, βουλή).
Παρατηρώντας όμως τα πρόσωπα και την ανατροφοδότηση που παίρνουμε από αυτά, πριν την εκλογική διαδικασία, ο καθένας από μας μπορεί να μπει σε μια αναλυτική κριτική των μηνυμάτων που λαμβάνει.
Για άλλη μια φορά στο ζάπινγκ το καναλιών, σαν να μη πέρασε μια μέρα, οι ερωτώντες στους δρόμους λένε «εμείς φταίμε» , « εμείς ψηφίζουμε αυτό που μας αξίζει» , «όλοι είναι ανίκανοι».
Και ακόμα έχουμε εκλογές, μόλις βγήκαμε από τα εκλογικά κέντρα!
Τι μπορεί να συμβαίνει; Σε τι αντιφάσεις πέφτουμε και την ίδια στιγμή που ψηφίζουμε, παραδεχόμαστε ότι ήδη έχουμε κάνει λάθος! Τι σημαίνει να αμφισβητούμε τις ίδιες τις επιλογές μας!
Σε μια πρώτη διερεύνηση και μια μερική αναλυτική ματιά στις εξελίξεις των ημερών και στις εκλογικές διαδικασίες εντοπίζεται ένα θέμα κριτηρίων τα οποία ο καθένας από μας χρησιμοποιεί, ασυνείδητα τις περισσότερες φορές, συγκεχυμένα και αρκετά χαοτικά.
Τα κομματικά και συγγενικά κριτήρια έρχονται πρώτα σε μια λίστα συνειδητών και λογικών κριτηρίων, που οι περισσότεροι επικαλούνται. Με ό,τι προαναφέρθηκε, εκ του αποτελέσματος, δεν είναι αξιόπιστα, αφήνουν αμφιβολίες και το ουσιαστικότερο, δεν ικανοποιούν τους ψηφοφόρους, που θα έπρεπε να είναι τουλάχιστον ευχαριστημένοι από τη δική τους ψήφο, με την προϋπόθεση ότι επέλεξαν ελεύθερα και συνειδητά να οδηγηθούν οι ίδιοι στην κάλπη.
Το ζήτημα προς διερεύνηση είναι τα κριτήρια επιλογής - ψήφου των εκπροσώπων και κατ’ επέκταση των συνδυασμών που αυτοί εκπροσωπούν. Θα μπορούσε να υποστηριχθεί ότι πριν την οποιαδήποτε ψηφοφορία εκπροσώπων θα έπρεπε να προηγηθεί ένα είδος «ψηφοφορίας» κριτηρίων! Από τις κοινωνικές ομάδες που καλούνται να συμμετέχουν σε μια εκλογική διαδικασία θα ήταν εξαιρετικά δημιουργικό και επιτυχημένο, για την επόμενη φάση – της εκλογικής διαδικασίας, να επιλέγονται, με δημοκρατικές διαδικασίες, τα κριτήρια που θα πρέπει να πληρούν οι υποψήφιοι.
Οι «αρχηγοί» των ψηφοδελτίων πράγματι διαθέτουν μια κριτική σκέψη και διαθέτουν μια λίστα προτεραιοτήτων, τόσο ως προς τα πρόσωπα με τα οποία θα ήθελαν να συνεργαστούν, όσο και ως προς τα προσόντα τους σε επίπεδο «ρόλου» που θα μπορούσαν να παίξουν, μέσα στο πλαίσιο που καλούνται να εκλεγούν (αυτοδιοίκηση, περιφέρεια, βουλή).
Παρατηρώντας όμως τα πρόσωπα και την ανατροφοδότηση που παίρνουμε από αυτά, πριν την εκλογική διαδικασία, ο καθένας από μας μπορεί να μπει σε μια αναλυτική κριτική των μηνυμάτων που λαμβάνει.
Τα κριτήρια που προβάλλονται από όλους τους φορείς, τα μέσα μαζικής ενημέρωσης και τις ίδιες τις μικροκοινωνίες που ζούμε είναι τα ελάχιστα, είναι ελλιπή, επιφανειακά και πολλές φορές παραπλανητικά.
Πριν την ημέρα των εκλογών παρατηρείται ότι όσο πιο κοντά πλησιάζει κανείς στα ίδια τα πρόσωπα, την ανατροφοδότηση που υπάρχει από αυτά και τα εξωλεκτικά μηνύματα που στέλνουν, τόσο περισσότερο ξεκαθαρίζουν τα συναισθήματα προς την πιθανή επιλογή, διαμορφωμένη πέρα από κοινές κοινωνικές προτροπές, προς την προσωπική επιθυμία και τόσο πιο κοντά είναι η ικανοποίηση από μια ξεκάθαρα προσωπική επιλογή.
Η αξιολόγηση των κριτηρίων που οδηγούν σε μια περισσότερο «αυτογνωσιακή» κατάσταση θα έπρεπε ίσως να προηγηθεί από τους «αρχηγούς» των ψηφοδελτίων, για την επιλογή των συνεργατών τους και έπειτα των πολιτών για την επιλογή των εκπροσώπων τους. Ας μη ξεχνάμε ότι τις περισσότερες φορές ως ψηφοφόροι πράγματι ψάχνουμε ανθρώπους για να ταυτιστούμε, που όμως σύμφωνα με τα μειωμένης αξίας κοινωνικά κριτήρια που διαθέτουμε, και τη μηδαμινή σχεδόν σημασία που δίνουμε στην επεξεργασία των δικών μας πράξεων και αποφάσεων, επιθυμούμε αυτοί οι άνθρωποι, ασυνείδητα, να μας μοιάζουν. Εδώ μπορεί να διακριθεί ένας πραγματικά – ώριμος ηγέτης, ο οποίος θα προτιμήσει να "προσφέρει" πρόσωπα τα οποία θα αποτελούν επιλογές ώριμων προσωπικοτήτων, βάση ώριμων κριτηρίων.
Τέτοιου είδους κριτήρια θα έπρεπε να είναι αρχικά η ακτινοβολία της προσωπικότητας, η απλότητα, τα εξωλεκτικά μηνύματα που εκπέμπει κάποιος, όπως το βλέμμα, οι χειρονομίες, ο τόνος της φωνής, οι συσπάσεις του προσώπου, η συναισθηματική συμμετοχή ή απροσφορότητα στη λεκτική του έκφραση.
Σημαντικό ρόλο επίσης παίζει η δυναμική του προσώπου ως προς τη δράση, ως προς την διατύπωση ξεκάθαρων και προσωπικών απόψεων καθώς και ως προς τη δυναμική της ίδιας της παρουσίας του μέσα σε ένα χώρο.
Η Δομή της προσωπικότητας, η συμπεριφορά, η αυθεντικότητα και η ενσυναίσθηση είναι επίσης σημαντικοί παράγοντες που καθορίζουν ένα πρόσωπο.
Η δυνατότητα έκφρασης σε ολιγάριθμο ή πολυπληθές κοινό, η σωστή χρήση της γλώσσας και της σύνταξης, το επίπεδο γνώσεων τόσο στο επαγγελματικό ή κύριο αντικείμενο απασχόλησης, όσο και σε ένα γενικό πλαίσιο, μέσα από το οποίο θα αναδεικνύεται η προσωπικότητα, θα πρέπει να είναι βασικά χαρακτηριστικά ανθρώπων που επιθυμούν να εκπροσωπήσουν κοινωνικές ομάδες ή πολίτες μιας πόλης ή μιας χώρας.
Μερικές φορές τα ονόματα των υποψηφίων, τα λογότυπα και οι ονομασίες συνδυασμών, οι φωτογραφίες και τα σύμβολα που χρησιμοποιούνται στέλνουν διαφόρων ειδών μηνύματα στους ανθρώπους που θέλουμε να επηρεάσουμε. Ίσως να θεωρείται ότι ένα αποτέλεσμα επηρεάζεται πολύ λίγο από αυτά, αλλά σίγουρα δεν αφήνει ανεπηρέαστη τη συνολική άποψη που διαμορφώνεται, όχι μόνο ως προς τη διαδικασία εκλογής, όσο και για τη δυναμική, τη θέση που διεκδικεί και την άποψη για τον ίδιο τον εαυτό του κάθε προσώπου το οποίο αφορούν αυτά τα χαρακτηριστικά.
Σε επίπεδο συνδυασμού ο κάθε ψηφοφόρος πρέπει να κάνει ένα τεστ αρνητικών και θετικών ψήφων που περιλαμβάνει κάθε ψηφοδέλτιο, το ποσοστό ρίσκου που δίνει για την επιτυχία του συνδυασμού, τη δυναμική των εκλεγέντων μεμονωμένα ή σε μια σύνθεση συμβουλίου, το προσωπικό ποσοστό που δίνει σε ψήφο βάση συγγενών, φίλων, τύψεων, ενοχών, φανατισμού και έμμεσων συμφερόντων.
Ίσως πολλά ακόμα κριτήρια θα μπορούσαν να προστεθούν μιας και η αναλυτική αυτή διαδικασία έχει να κάνει με την προσωπικότητα του καθενός, τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του και τις προτεραιότητές τους σε γενικές διαδικασίες επιλογής στη ζωή.
